
Những khán giả từng xem movie Batman: The dark knight của Christopher Nolan chắc hẳn không thể không ấn tượng với nhân vật the Joker, được xem là kẻ thù nguy hiểm nhất của Batman cả trong comics, cartoon hay movie. Riêng với comics, nhắc đến Joker không thể không kể đến The killing joke, cuốn graphic novel do Alan Moore sáng tác kịch bản và Brian Bolland thể hiện.
Về mặt thương mại, The killing joke là một thành công lớn của DC Comics, được in đi in lại từ khi xuất bản lần đầu tiên năm 1988, thậm chí đến năm 2008, DC Comics còn phát hành một bản Deluxe Edition với các tranh vẽ được làm mới và tô màu lại bời chính Brian Bolland. Đồng thời cuốn sách cũng nhận được đánh giá khá tích cực từ các nhà phê bình. Đạo diễn nổi tiếng Tim Burton cho biết đây là cuốn sách yêu thích của ông, còn trang web IGN thì xếp đây là cuốn sách hay thứ 3 trong loạt truyện về Batman, sau The dark knight returns và Batman: Year one, và là cuốn truyện hay nhất về Joker từ trước tới nay. Bản thân Christopher Nolan, đạo diễn của trilogy Batman rất thành công cũng thừa nhận đã chịu ảnh hưởng cuốn sách khi xây dựng hình tượng Joker trong The dark knight. Còn diễn viên Heath Ledger thì được đưa cho một bản copy cuốn sách để đọc trước khi đóng bộ phim này.
Xây dựng song song hai tuyến thời gian, hai tuyến nhân vật, một bên là quá khứ của anh hề mang trên vai gánh nặng gia đình nhưng thất bại trong sự nghiệp, một bên là hiện tại với Batman – Bruce Wayne và cảnh sát trưởng Gordon, Alan Moore đặt ra giả định “vào một ngày đen đủi” nào đó, con người sẽ phản ứng ra sao khi “cuộc đời đối xử với bạn một cách tồi tệ”? Chắc hẳn chính Joker cũng không thể biết trước câu trả lời. Hắn bắt cóc, tra tấn Gordon như một cách chứng minh, hay có lẽ là tự bào chữa cho mình. Để ý một chút, bạn sẽ thấy cách dùng tay ôm đầu của Gordon giống hệt Joker vào cái ngày định mệnh hắn mất đi người vợ cùng đứa con chưa được sinh ra để rồi từ một anh hề đi ăn trộm trở thành Joker, the Clown Prince of Crime. May mắn thay, sau hàng loạt sự tra tấn bằng ngôn từ, bằng những hình ảnh con gái ông, Barbara, bị ngược đãi, Gordon chỉ khoanh tay cúi đầu và im lặng, như đang chờ đợi người bạn tốt của ông, Batman. Im lặng trong khi Joker thao thao bất tuyệt, một cách phản đối đơn giản và đầy hiệu quả. Nó trái ngược với cái ngày Joker ra đời. Ngày ấy, hắn cười mà mắt và miệng trào máu. Ngày ấy hắn đã hoá điên.
Và câu chuyện mà Joker kể cho Batman cuối truyện là một ẩn dụ, một cách kết luận rất quái dị của riêng Joker. Nếu mở đầu, Batman tìm đến Joker để trả lời cho câu hỏi “tại sao hai kẻ không biết gì về nhau lại có thể căm ghét nhau đến thế?” thì ở kết thúc, mặc dù họ vẫn hoàn toàn không biết rõ về thân thế, quá khứ của nhau nhưng giữa hai kẻ thù truyền kiếp lại có một sự đồng cảm khó mà diễn tả. Thật kỳ lạ! Vào một ngày đen đủi, cuộc đời đã đẩy hai con người bình thường vào trại tâm thần. Một đã thoát ra và trở thành hiệp sĩ bóng đêm, một chọn ở lại và biến thành tên trùm tội ác nguy hiểm nhất, điên loạn nhất.
Kết thúc truyện, tiếng cười của Batman và Joker hoà vào nhau dưới màn mưa gợi lên một cảm giác thật hoang dại. Có lẽ chưa bao giờ Batman trở nên điên rồ như thế, và cũng chưa bao giờ Joker lại trở nên bình thường như vậy. Họ hiểu nhau hơn, gần gũi hơn, nhưng chắc chắn cả hai vẫn là những kẻ thù truyền kiếp của nhau. Đó cũng không còn là vấn đề quan trọng nữa, bởi cả hai đều đã có câu trả lời thích đáng cho câu hỏi mà mình đi tìm từ khi mọi chuyện bắt đầu.
Đọc các tác phẩm của Alan Moore chưa bao giờ dễ dàng với tôi, bởi ông sử dụng tiếng Anh một cách rất điêu luyện, đầy nhịp điệu, ẩn dụ và chơi chữ mà nếu không tinh ý sẽ khó nhận ra được. Kết hợp với khả năng sáng tạo ra những kịch bản tuyệt vời, những câu chuyện của Alan Moore luôn có sức hấp dẫn đặc biệt với tôi, và mỗi lần kết thúc một cuốn sách là một lần trải nghiệm khó khăn nhưng cũng rất thú vị.