Một hệ quả không vui vẻ gì lắm từ việc quán nước nghỉ bán là tôi lại phải có khoảng thời gian rỗi rãi vào tối thứ 7. Giữa lúc nước sôi lửa bỏng, mọi việc chưa đâu vào đâu như hiện tại thì nghỉ ngơi không tự nguyện kiểu này đúng là một sự khó chịu. Tất nhiên không thích thì cũng chẳng thể phá bỏ chướng ngại, chỉ còn cách chấp nhận sự có mặt của nó mà thôi. Và phương án đơn giản nhất để không tiêu phí mất hơn 4 tiếng đồng hồ hàng tuần là café sách.

Thật lòng mà nói tôi vẫn luôn tin rằng cái nghề mình theo đuổi cũng là một kiểu nghệ thuật. Nó đòi hỏi sự kết hợp tinh tế và chính xác giữa khối óc và đôi bàn tay, sự hòa quyện bắt buộc của trái tim nóng hôi hổi và cái đầu lạnh như băng, và có lẽ không ở đâu mà lý thuyết lại chỉ là màu xám, còn cây đời thì xanh tươi mơn mởn như trong nghề này. Đáng tiếc là với những kẻ mơ vượt vũ môn lần thứ hai thì để có được màu xanh của sự sống ấy bắt buộc phải vật lộn với cái màu xám khắc nghiệt đến mức bị nó ám ảnh, chập chờn trong cả những giấc mộng. Vì thế việc đổi gió tối thứ 7 có lẽ cũng không hẳn là tồi tệ quá. Cứ xem như một cách tưới mát cho cái tâm hồn vốn đã nghèo nàn và cằn cỗi nay lại càng xơ xác vì quanh năm suốt tháng chỉ còn biết mài đũng quần trên giảng đường mà nhai đi nhai lại những chấn thương bụng và gãy xương chi.

Với tinh thần như thế, sau hai tối không chốn nương thân mà học tập, tôi cũng đọc nốt được cuốn Truyện ngắn của Chekhov vốn đã phải tạm ngừng từ cả năm nay. Mặc dù chỉ biết một số rất ít nhà văn nổi tiếng nhưng với cảm nhận của bản thân thì có lẽ việc người ta tôn xưng ông là một trong ba ông vua của thể loại truyện ngắn chắc cũng chẳng phải quá lời. Nhìn chung các truyện của Chekhov đơn giản, nhẹ nhàng, trong đó sự việc được thuật lại một cách khách quan, hay chính xác hơn là lời bình luận của các nhân vật đơn giản là của bản thân họ, không có chút ảnh hưởng nào đến nhận định của độc giả. Tất cả đều xoay quanh cuộc sống của người dân Nga thời bấy giờ, chậm rãi, đều đặn, không có cao trào kịch tính như thường thấy ở tác phẩm của các nhà văn khác. Chúng luôn làm tôi liên tưởng đến lưỡi dao cạo. Cả hai đều nhỏ gọn, mỏng manh, và nhất là cái cách chúng để lại dấu ấn mới thật giống nhau: nhẹ nhàng nhưng sắc bén, đủ để người ta phải chú ý đúng mức.

Cũng chính vì xây dựng theo hướng như vậy nên với bản thân mà nói, phân tích kỹ từng truyện của Chekhov là việc khó làm nổi. Lời lẽ sáo rỗng hoàn toàn không thích hợp với những câu chuyện ngắn gọn, súc tích như thế này. Cách duy nhất tôi có thể chia sẻ là mời người khác cùng đọc với mình. Có lẽ là một kiểu không thể thốt nên lời chăng ?